سلام دوستان عزیز
تیم بزرگ ژولی پولی در راستای بحث ساز شناشی خود قصد دارد به یکی از معروف ترین سازهای ایرانی (سنتور) بپردازد که علاوه بر کشور ما مورد توجه دیگر همسایگان ایرانی و چندین کشور اروپای شرقی به فرم های دیگر نیز می باشد.
سنتور یکی از معروف ترین و قدیمی ترین سازهای ایرانی است. ساخت این ساز خوش صدا را به عالم بزرگ و موسیقیدان مشهور ابونصر فارابی نسبت داده اند.
سنتور در دسته ی سازهای زهی و از نوع ضربه ای جای دارد. در واقع در سنتور سیم ها به وسیله ی ضربه ی یک جفت مضراب که در دستان نوازنده قرار می گیرند به صدا در می آید. این ساز دارای بدنه ی چوبی به شکل ذوزنقه است و روی ساز مجموعا ۱۸ خرک (۹ خرک سمت راست و ۹ خرک در سمت چپ) قرار دارد که ۷۲ سیمِ ساز به صورت دسته های چهار تایی از روی هر خرک عبور می کنند.
سنتور در زمانهای گذشته به ابعاد مختلف و با تعداد خرک های بیشتر ساخته می شد که تا امروز به شکل های استاندارد سل کوک و لا کوک درآمده است. ساز سنتور پیشتر با ۱۲ وتر سیم بم و ۱۲ وتر سیم زیر ساخته می شد و سنتور ۱۲ خرکی نامیده می شد، امروزه سنتور ۱۰ خرک و سنتور ۱۱ خرکی و سنتور لا کوک نیز ساخته می شود.
سنتور ۱۱ خرک سنتور چپ کوک نامیده می شود در واقع هر خرکی که به سنتور اضافه می شود صدای ساز یک پرده بم تر می گردد.
سنتور ۹ خرک رایج ترین نوع سنتور در بین نوازندگان است که سنتور سل کوک نامیده می شود و نت های ردیف بر اساس آن نوشته شده است. وسعت صدایشان کمی بیشتر از ۳ اکتاو است و نوازنده در اجرای دستگاه های مختلف موسیقی سنتی، کوک ساز را تغییر می دهد و یا محل خرک ها را پس و پیش می نماید.
ویژگی های این ساز و صدای آن به گونه ای است که علاوه بر قطعات موسیقی سنتی ایران، قطعاتی از نوع موسیقی بین المللی نیز می توان با آن نواخت، از معروف ترین قطعاتی که با سنتورنواخته شده می توان به قطعات (چهار مضراب خزان و چهار مضراب شورانگیز) اثر زنده یاد استاد پرویز مشکاتیان و قطعه ی معروف سنتوری با صدای محسن چاووشی و تک نوازی پشنگ کامکار اشاره کرد.
اساتیدی چون زنده یاد ابوالحسن صبا، پرویز مشکاتیان و فرامرز پایور تعدادی کتاب با عناوین دستورآموزش سنتور برای علاقه مندان به ساز سنتور تالیف کرده اند که این کتاب ها می تواند نوازنده را به مسیر درست نواختن ساز راهنمایی کند.
درآخر تیم ژولی پولی قصد دارد، اشاره کوتاهی به اسامی چندین تن از اساتید سنتور در موسیقی سنتی داشته باشد: حبیب سماعی، از گروه کامکار: اردوان و پشنگ کامکار، فضل الله توکل، پرویزمشکاتیان، ابوالحسن صبا، فرامرزپایور را می توان نام برد.
